گزارشی که چندی پیش از سوی مقامات اسراییلی منتشر شد، نشان از این حقیقت دارد، که ایران حمله استاکس نت را بی پاسخ نخواهد گذاشت و چندی بعد رییس سازمان امنیت داخلی اسراییل موسوم به شین بت، از تلاش های جدی برای حملات سایبری به تاسیسات حیاتی این کشور خبر داد.
سال ها پیش زمانی که برادران "واچفسکی " با اولین قسمت از سه گانه تخیلی ماتریکس، تماشاگران سینماهای جهان را با نبردهای شخصیت های مجازی انگشت به دهان کردند، کمتر کسی تصور می کرد که در آینده نزدیک بخشی از این پیش بینی آخرالزمانی محقق شود.
اما پیشرفت سریع تکنولوژی و گسترش فرایند کنترل رایانه ای نشان داد که چقدر پیش بینی های موجود در خصوص مسیر آینده فناوری می تواند از حقیقت دور باشد.
اینترنت و اتصال شبکه های الکترونیکی در تمام دنیا مفهوم دهکده جهانی را به واقعیت نزدیک کرد و در عین حال امکان دسترسی به محرمانه ترین رایانه ها را تامین کرد.
در کار این به دور از برخی تفکرات آرمانی این فضای جدید نیزنتوانست از برخی خصوصیات نامطلوب دنیای مدرن فاصله بگیرد و تبهکاران اینترنتی همانند اسلاف خود در دنیای به سرعت فعالیت های خود را ساماندهی کردند.
هک شدن رایانه های مهم، سرقت اطلاعات شخصی ، جابجایی اطلاعات مالی و ... تنها بخش کوچکی از خساراتی بود که توسط این افراد به منافع اشخاص مختلف وارد می شد و نا امنی فضای وب را فراهم می کرد.
اما هنوز پرده های دیگری در این بازی مجازی باقی بود و آن هم ورود ارتش های سایبری برای نبرد و حفاظت از منافع ملی بود. نبردی که هنوز در آغاز راه است و تا مشخص ابعاد و تبعات آن و همچنین قواعد حاکم بر آن روشن نیست.
* شمشیر دو لبه ای به نام استاکس نت
نبرد در فضای مجازی تنها محدود به چند سال اخیر نمی شود،بلکه همواره به عنوان جزیی از راهبرد همه جانبه برای درهم کوبیدن توان دفاعی دشمن در نبردهای دو دهه اخیر بکار گرفته می شوند.
تجربیات بکار گرفته شده در جنگ اول خلیج فارس برای مختل کردن سیستم بانکی این کشور و شبکه تلفن همراه این کشور و سپس هک شدن صندوق پستی فرماندهان عراقی به منظوراطلاع از مکالمات محرمانه بخشی از این سابقه محسوب می شوند.
به تدریج در نبردهای کوزوو در سال 1998 و هم چنین عملیات اشغال عراق استفاده از این راهبرد تکامل بیشتری پیدا کرد، گرچه همین استفاده محدود نیز بیشتر در قالب عملیات ایذایی و هم چنین اخلال در رسانه های مجازی انجام می شد.
البته غرب نیز از ثمرات چنین فناوری بی بهره نماند و در اولین دهه قرن بیست و یکم شبکه های اینرنتی غرب چندین بار مورد تهاجم قرار گرفت که اعلب آن ها از سوی قدرت های نو ظوری هم چون چین هدایت می شدند.
معروفترین نمونه از جنگ سایبری تا امروز، "جنگ وبی اول " بود. این اصطلاح برای حملهای بهکار میرود که هکرهای روسی در سال یییی علیه رسانهها، بانکها و نهادهای دولتی کشور استونی آغاز کردند. علت این حمله، جابهجایی یک بنای یادبود مربوط به جنگهای شوروی توسط استونیها بود که خشم روسها را برانگیخت.
*کارخانه ویروس سازی اسراییل
شاید استاکس نت اولین سلاح تهاجمی سایبری بود که با یک هدف مشخص و برای یک انهدام واقعی بکار گرفته شد. انهدام برنامه هسته ای ایران.
پیشتر روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در مقاله ای با اشاره به تلاش آمریکا برای خرابکاری در برنامه هسته ای ایران از دستور جرج بوش برای امتحان تمام روش های تجربی برای اختلال دربرنامه اتمی ایران پرده برداشت.
گرچه هنوز ثمرات این حمله سایبری در برآورده کردن این هدف چندان روشن نبوده است، اما مقامات اسراییلی مدعی هستند که این ویروس توانسته است با اخلال در سیستم های هدایت زیمنس موسوم به اسکادا موجب از کار افتادن یک هزار سانتریفیوژ و یک تعویق سه ماه در راه اندازی نیروگاه بوشهر شده است.
افتخاری که حتی سرلشگر اشکنازی رییس پیشین ستاد ارتش اسراییل نیز آن در مراسن تودیع خود به عنوان یکی از دستاوردهای خود معرفی می کند.
استاکس نت در خفا و به وسیله واحد 8200 سازمان اطلاعات نظامی ارتش اسراییل و با همکاری CIA در ساخته شد و به عنوان ابزاری تهاجمی در یک جنگ سایبری بکار گرفته شد
شاید به زعم مقامات اسراییلی استاکس نت توانسته باشد اختلالی در برنامه هسته ایران ایجاد کرده باشد، اما دست ایرانی ها را برای تلافی باز کرده است.
*شهاب های ایرانی دیجیتال می شوند
در حوزه دفاع سخت موشک های سری شهاب اصلی ترین بازوی تهاجمی ایران برای مقابله با هر گونه تهدیدی به خصوص از سوی آمریکا و اسراییل هم پیمان منطقه ای آن قلمداد می شوند.
اما سئوال اصلی این است که آیا شهاب های ایرانی تنها در عرصه قدرت سخت حضور دارند و یا ایران گوشه چشمی به دنیای سایبر نیز خواهد داشت.
گزارشی که چندی پیش از سوی مقامات اسراییلی منتشر شد، نشان از این حقیقت دارد، که ایران حمله استاکس نت را بی پاسخ نخواهد گذاشت.
یووال دیسکین رییس سازمان امنیت داخلی اسراییل موسوم به شین بت که چندی بعد جای خود به یورام کوهن خواهد داد، از تلاش های جدی برای حملات سایبری به تاسیسات حیاتی این کشور خبر داد.
این نخستین باری بود که در دورهای از "نبرد سایبری " میان دو دشمن سرسخت خاورمیانه؛ اسرائیل و ایران یک مقام ارشد امنیتی اسرائیل اعتراف کرده است که صنایع کلیدی کشورش هدف تلاشهایی در راستای حمله سایبری بیگانگان بوده است.
گرچه هیچ سخنی درباره خسارت های احتمالی این حمله گفته نشد اما شاید شهاب های ایرانی در عرصه سایبری آماده هدف قرار دادن اهدافی در اسراییل و آمریکا باشند.
*رگ های حیاتی که آسیب پذیر است
اتکای شدید و بی سابقه نیروهای مختلف نظامی جهان و تاسیسات حیاتی وابسته به شبکه های رایانه ای و حفاظت از آن ها به مهم ترین دغدغه کاربران آن ها تبدیل شده است.
شبکه های هدایت و کنترل نقش یک محمل مناسب برای هرگونه عملیات خرابکاری را تشکیل می دهند و این مسئله از سوی بزرگترین کاربر این گونه شبکه ها یعنی دولت ایالات متحده مورد توجه قرار گرفته است.
ارتش ایالات متحده از شبکه ای به نام شبکه فرماندهی جهان گستر برای کنترل نیروهای خود در سرتاسر جهان و انتقال اطلاعات بین نیروهای خود استفاده می کند.
هرگونه نفوذ به این شبکه می تواند می تواند مخاطرات شدید و سنگینی را به نیروهای نظامی این کشور تحمیل کند. گرچه مراکز فناوری اطلاعات آمریکا بر غیر قابل نفوذ بودن این شبکه تاکید کرده اند، اما نفوذ یک کاربر نیروی دریایی از طریق پست الکترونیک خلاف بودن این ادعا را ثابت کرد.
آکادمی نیروی دریایی آمریکا نیز براین نکته تاکید کرده است که ایران، روسیه و چین سرمایه گذاری قابل توجهی را بر جنگ سایبری و نفوذ در شبکه های رایانه ای متمرکز کرده اند.
شاید تا کنون گزارشی در خصوص نفوذ در این شبکه ها منتشر نشده باشد ولی آمریکایی ها خطر را احساس می کنند.
*برق آمریکا خاموش می شود
از جمله سیستم های حیاتی که بارها آسیب پذیری آن در مقاطع مختلف به اثبات رسیده است، شبکه برق آمریکا است.
سیستم های هدایت و کنترل در صنایع برق آمریکا بارها در شرایط مختلف مختل شده اند که همین مسئله منجر به خسارت های گوناگونی شده است.
در سال 1999اختلال در شبکه برق آمریکا منجر به فطعی در برق در شهرهایی همچون شیگاگو،نیویورک و واشنگتن شد. این در خالی که بنا به گفته کارشناسان غربی هیچ گاه توجه کافی به این مسئله نشده است.
کمیسیون حفاظت از زیر ساخت های اساسی ایالات متحده در سال 1998 بر ضرورت سرمایه گذاری کافی در خصوص حفاظت از توانمندی حفاظتی شبکه برق ایالات متحده تاکید کرده است.
حملات هکرهای چینی به شبکه برق آمریکا نشان داده است که چنین اظهاراتی کاملا در قالب یک پیش بینی واقعی صورت گرفته و سیستم های هدایت و کنترل برق در ایالات متحده در مقابله حمله هکرها آسیب پذیر است.
در صورت درگیری احتمالی آمریکا با ایران و هر کشور دیگری شبکه برق آمریکا در معرض حملات متعددی قرار خواهد داشت که شاید آمریکا را دچار خاموشی های اساسی کند.
* بمب های EMP یک کابوس تمام عیار
حتی اگر آمریکا و رژیم صهیونیستی خود را برای بدترین حملات سایبری آماد کرده باشند، اما حمله همه جانبه با بمب های EMP یک کابوس تمام عیار محسوب می شود.
بمب های EMP یا شوک های الکترو مغناطیس که بیشتر در فیلم های علمی-تخیلی دیده می شدند حالا به عنوان یک واقعیت در دنیای حقیقی نگریسته می شوند.
البته برخی از کارشناسان نسبت به کارا بودن این سیستمها در شرایط فعلی به دیده تردید می نگرند، اما سرمایه گذاری قابل توجه کشورهای مختلف درباه استفاده از این بمب ها نشانه توجه جدی به این مسئله است.
در کارگاه جنگ سایبری نیروی زمینی ایالات متحده در سال 2010 بمب های EMP به عنوان شدید ترین تهدید سایبری دسته بندی شدند.
انفجار یک بمب EMP عملا یک منطقه را به قرن هجدهم برمی گرداند و سبب از کار افتادن هرگونه وسیله الکترونیکی می شود.
ذوب شدن هسته های ریزپردازنده ها و قطع برق نیز از عواقب دیگر استفاده از چنین سلاح هایی است.گرچه تاکنون گزارش قابل اتکایی درباره دسترسی ایران به چنین سلاح هایی منتشر نشده است، اما گزارش های نهاد های اطلاعاتی غربی از تلاش های ایران برای دسترسی به چنین سلاح هایی حکایت می کند.
شبکه خبری فاکس نیوز نیز یک بار در گزارشی به این نکته اشاره کرد که ایران به سلاح های EMP دسترسی پیدا کرده است.
شاید ایران در صورت دسترسی به این سلاح توانایی استفاده مستقیم و پرتاب آن به آمریکا را نداشته باشد، اما به طور حتم هرگونه حمله این چنینی به اسراییل و یا پایگاه های آمریکا در منطقه ضربه سنگینی به این نیروها وارد خواهد کرد.
"موشه ورد " پژوهشگر موسسه بگین-سادات نیز در خصوص توان سایبری می گوید: توانایی ایران در محدود کردن جنگ سایبری نیز بسیار بالاست و منطقی آن است که به نحوی از جنگ سایبری با ایران پرهیز کنیم و یا ایران را در این مورد به شکلی فریب بدهیم.
سخنی که به نظر می رسد با اعتراف چندی پیش مقامات اسراییلی در مورد حمله به تاسیسات حیاتی اسراییل نه تنها دور از حقیقت نیست بلکه حقیقت آن برای دشمنان ایران اثبات شده است.