نظام روی عرشه جماران اقتدار خود را اعلام کرد




دریابان شمخانی می گوید:
خدا را شاکریم که نظام روی عرشه جماران، اقتدار خود را اعلام می‌کند و من عضو تیمی بودم
که این شرایط را فراهم کرد؛ حتی اگر در تصویر نباشم. "

" ما یک تیم بودیم؛ هدفمان هم ایجاد تبسم برای رهبر کشور بود. " این جمله را بیت‌الغزل گفتگو با رئیس مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی می‌دانم. راقم نامه معروف دوران جنگ به بنی‌صدر، آنهم با جمله ماندگار «مسئولین، مسلمین، به داد ما برسید»، البته اکنون هم در موضوعاتی مانند نادیده گرفتن خدمات و خلاقیت‌های انجام شده توسط گذشتگان، به این شعر متوسل می‌شود:
"این جهان کوه است و فعل ما ندا ......... سوی ما آید نداها را صدا "
برای درج گفتگو با تنها فرمانده نیروهای مسلح که مسئولیتهای عالی‌رتبه‌ای در سپاه، ارتش و وزارت دفاع داشته، ناگزیر به عنوان رسمی امیر دریابان علی شمخانی اکتفا می‌کنیم. هرچند که وعده او برای پیدا شدن روزی جهت بیان خاطرات و خطرات آن دوران را همواره به یاد خواهیم داشت.
"جماران " به عنوان عظیم‌ترین دستاورد دفاعی جمهوری اسلامی ایران را پیش درآمد مصاحبه وزیر سابق دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح قرار دادیم و به مسائلی چون وضعیت حساس منطقه، نقد حرکات تخریبی و حماسه 22 بهمن رسیدیم.
* نظام روی عرشه جماران اقتدار خود را اعلام کرد
شمخانی ابتدا از همه مدیران و رسانه‌های کشور می‌خواهد عدالت را در انعکاس دستاوردها و اقدامات مد نظر داشته باشند.
" عده‌ای به جای اینکه خود پر فروغ باشند، کم فروغ شدن دیگران را دنبال می‌کنند. حال اینکه انسان خلاق حتی غیر دین‌دار، نورانی‌سازی دیگران را فرصتی برای جهش خود می‌داند. هیچ دونده ماهری به دیگران نمی‌گوید بایستید تا من به شما برسم. چرا کارکرد گذشتگان را نفی می‌کنیم و برنامه‌ای اعلام می‌کنیم که قابل اجرا نیست؟ "
وزیر دفاع سابق کشورمان تصریح کرد: نباید سطح تبلیغات، تلاش برای کم‌رنگ کردن دیگران باشد چراکه کاری غیر اخلاقی، غیر انقلابی و غیر فنی است.
وی در عین حال بر همان بیت شعری مولوی که در بالا اشاره شد، تاکید کرده و می‌افزاید: در جایی خواندم که هنوز نصف عمر خورشید باقی است؛ ما حداکثر 100 سال عمر می‌کنیم و خورشید هنوز حداقل نیم میلیارد سال دیگر عمر دارد. ما در دهه کوچکی از تاریخ یک کشور از یک سیاره از یک کهکشان کوچک هستیم، پس چرا کبر و غرور؟
"«این جهان کوه است و فعل ما ندا ... سوی ما آید نداها را صدا» یعنی خدا بر اعمال و نیات ما ناظر است. نگاه من به موضوعات اینگونه است. "
دریابان شمخانی تاکید کرد: امروز هم می‌دانم دوربین خدا مرتباً عکس می‌گیرد و حق و ناحق را می‌داند. خداوند در مقام السابقون‌السابقون، آنها را مقربون می‌خواند که توصیف قابل تاملی است.
شمخانی با مروری از اقدامات رزمندگان در دوران دفاع مقدس گفت: خدا را شکر می‌کنم جزء تیمی در دوران دفاع مقدس بودم که این فرصت به ما داده شد در برخی مقاطع، تبسم امام (ره) ناشی از کارکرد خود را ببینیم. امروز هم خدا را شاکریم که نظام روی عرشه جماران، اقتدار خود را اعلام می‌کند و من عضو تیمی هستم که این شرایط را فراهم کرد؛ حتی اگر در تصویر نباشم. همانطور که در جنگ هم من کمترین عکس و تصویر را دارم.
* خط شکنی در تولیدات دفاعی اهمیت ویژه‌ای دارد
فرمانده وقت نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که رهبر معظم انقلاب، ابلاغ ساخت ناوشکن جماران را به وی کرده است، با بیان اینکه اگر اینگونه اراده پیدا کردیم که در زیر سطح حضور یابیم، شناور بسازیم، عزم حضور در دریاهای آزاد پیدا کنیم و بفهمیم می‌توان ناوشکن ساخت، در دوران مدیریت بنده بود، یادآوری شد: اینکه آن روزها به این نتیجه رسیدیم که "یا تهدید ما در دریاست و اگر در دریا نباشد پاسخ به هر تهدید در دریا خواهد بود "، لذا چون بحث ما اعمال این استراتژی بود، بر افزایش قدرت دریایی و توان موشک تاکید کردم.
وزیر سابق دفاع کشورمان با اشاره به اینکه در آن دوران در 2 حوزه موشکی و دریایی، تلاش و برنامه‌ریزی زیادی از سوی آن تیم صورت گرفت، افزود: البته مفهوم این جمله آن نیست که دیگران کار تکمیلی نکرده‌اند اما همانطور که رهبری فرمودند «جماران خط ‌‌شکنی مبتنی بر اعتماد به نفس بود» یعنی کار خط شکنی اهمیت ویژه‌ای دارد و بنیانگذاری، موضوع بسیار مهمی است.
شمخانی همچنین به یک خاطره در روز معارفه‌ خود در نیروی دریایی ارتش اشاره کرد و می‌گوید: من در آن روز یک جمله بیشتر نگفتم: "من از دریا غیر از شنا کردن چیزی بلد نیستم اما آنچنان بر شما فرماندهی خواهم کرد که نه گذشتگان کردند و نه آیندگان. " با ساخت ناوچه موشک انداز کلاس پیکان و زیرسطحی‌ها و ناوشکن جماران، این حرف آن روز خود را اثبات کردم.
رئیس مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی با یادآوری اینکه در سال 76 ما یک ناو سبلان را بیش از 50 درصد تغییر دادیم و ضمن آنکه قدرت صنعتی خود را بالا بردیم، از تعمیر اساسی سبلان به این فکر رسیدیم که می‌توانیم ناوشکن بسازیم، گفت: در هوای بهاری اردیبهشت 76، آقا به بندرعباس آمدند. در آنجا گردش کاری را به ایشان دادیم که معظم له هم تصویب کردند، ناوشکن در ایران ساخته شود.
به اعتقاد شمخانی، این تصمیم، تاثیر فنی و راهبردی فراوانی داشت که در اولین گام، یک تیم برای امکان سنجی تجهیزات موجود در کشور و شرایط مورد نیاز برای ساخت ناوشکن تشکیل شد که از آن تیم، دو گروه مجزا برای ساخت ناوشکن جماران و ناوچه موشک انداز کلاس پیکان، ایجاد شد.
"پیش‌بینی‌ ما برنامه‌ای 5 ساله‌ بود که با تحریم، حدود 8 سال می‌شد اما کارشکنی‌هایی هم شد. "
* روزی ترس از غرق شدن شناور داشتیم اما به ساخت جماران رسیدیم
فرمانده نیروی دریایی ارتش در دهه 70 در خصوص برنامه‌های خود در آن دوران که منجر به تصمیم برای ساخت ناوشکن جماران شد، گفت:زمانی که به نیروی دریایی رفتم نگران بودیم که شناورهای موجود به دلیل عدم تعمیر و نگهداری بدنه، ممکن است کنار ساحل غرق شوند !
وی با تاکید بر اینکه کاری به جز فعال‌سازی پتانسیل نیروی دریایی نکردم، اظهار داشت: مسئولان گذشته نیروی دریایی به یاد دارند که اوضاع چه بود. در تعمیر غیر اساسی از انگلیس برنامه گرفته بودیم که دو شناور را به آنجا بفرستیم، شناور نفربر را از هلند خریده بودند، موتورها هم به دو کشور غربی می‌رفت.
شمخانی خاطرنشان کرد: وقتی بعد از 8 سال فرماندهی از نیروی دریایی رفتم، امیر محتاج که جانشین من بود، فرمانده شد و به خاطر همکاری نزدیک ما، امثال جماران در کشور طراحی و ساخته شد.
وی با اعلام اینکه آمریکا بر اساس گزارش های مکتوب مسئولان اطلاعاتی خود، ایران را صاحب 3 قدرت دریایی، موشکی و نهضتی می‌داند، در عین حال گفت که تمرکز اصلی او روی افزایش قدرت موشکی بوده و اگر همزمان 2 سازمان (یعنی هوافضا و صنایع دریایی) پایه‌گذاری می‌شد، وزن لازم را نمی‌یافتند ولی طرح سازمان صنایع دریایی در همان دوران تهیه شده بود. بعد از آن نیز کار توسعه‌ای جدیدی نشده است.
وزیر سابق دفاع کشورمان علت سرمایه گذاری ویژه روی قدرت دریایی را اینگونه تشریح کرد: ما با ساخت تجهیزاتی چون ناوچه موشک انداز کلاس پیکان و انواع زیر سطحی و ... کاری کردیم تا طول بازوی دفاعی ایران افزایش یابد؛ این موضوع در بحث موشکی هم صادق است.
به اعتقاد شمخانی، قدرت بازدارندگی موشکی ایران شامل قدرت تخریب، برد، سرعت و دقت است و این فاکتورها در محصولات وزارت دفاع اعمال شده است.
وی با بیان اینکه یکی از راههای اصلی توانمندی دریایی در ارتقاء صنعت موشکی است، افزود: البته ما به بخش خصوصی هم بها دادیم و برخلاف رویه معمول کار، دولت را مسئول و متصدی بخش‌ها نکردیم و بسیاری از هسته‌های تخصصی خصوصی موجود، ناشی از نگاه آن زمان بود.
البته امیر دریابان شمخانی در ادامه گفتگوی خود با فارس، به مشکلات و سختی‌های طراحی و اجرای پروژه‌های مهم دفاعی در دوران مدیریت خود پرداخته و به فارس گفت: یادمان نرود در دوران وزارت من، نفت 19 دلار بود و ما با تولید ثروت، آنرا روانه قدرت می‌کردیم.
وی افزود: اولین ایستگاه دریافت تصاویر ماهواره‌ای را در سال 82 افتتاح کردم که حاصل درآمدهای ناشی از همین تولید ثروت بود. البته به خاطر جلوگیری از برخی حساست‌ها، افتتاح آن رسانه‌ای نشد. هرچند بعدا تابلوی آن از سال 82 به 85 تغییر کرد !
* به دوران سردار وحیدی بسیار امیدوارم
شمخانی به همه فرماندهان و متخصصان دفاعی توصیه می کند که توقف در یک دستاورد دفاعی کار اشتباهی است: توقف در جماران کار اشتباهی است و باید بهینه‌سازی شود. توقف در سجیل ‌و شهاب و سفیر هم کار اشتباهی است چرا که قدرت تهدیدکننده تزایدی است و قدرت بازدارندگی نیز باید هم در موضوع و هم نوع دائم در حال تحول باشد. می‌توان و باید جماران‌ها را سبک‌تر، سریع‌تر، با سطوح کم مقاطع راداری و ... ساخت.
وی در خصوص انتقادات خود از برخی اقدامات توسط مسئولان بعدی گفت: خوشحال می‌شوم که ببینم فقط کار تکمیل در دورانهای بعدی نشده و کار ابداعی هم باشد. البته من به دوران سردار وحیدی بسیار امیدوارم ولی به جهت‌دهی و اولویت‌گذاری نیاز است.
رئیس مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی گفت: کسانی که منتظر پیروزی اتفاقی هستند، شکست می‌خورند. هدف‌گذاری صحیح نیازمند تحلیل درست است. درود بر کسانی که کار صحیح و هدفمند برای این کشور می‌کنند. من همین جا از تلاش‌های همه بچه‌های نداجا، کارخانجات نداجا و بچه‌های صنایع مختلف وزارت دفاع تشکر می‌کنم.
این مقام عالی‌رتبه نیروهای مسلح کشورمان در پاسخ به این سوال که آیا برخی از انتقادات شما به معنای حمایت از شخص یا گروه خاصی نیست، گفت: ما می‌گوئیم بچه‌ ماهی رها کنیم، هر ایرانی که آنرا بگیرد، خوب است. البته دوست داشتیم ماهی زود چاق شود. من یک حداقل ایرانی هستم، اما این سیاست را قبول ندارم که انسان با تخریب دیگران، اثبات شود.
دریابان شمخانی گفت: من از امام اعتماد به نفس آموختم و در حوزه مسئولیت خود آنرا اجرا کردم.
* پایان ؟
اگرچه رسم بر پرسیدن سخن پایانی از فرماندهان نیست و امیر شمخانی نیز علی‌رغم پرهیز از جلب توجه در خصوص برخی موضوعات، اینگونه به خبرنگار دفاعی خبرگزاری فارس پاسخ گفت:
من علی شمخانی، مبارز قبل از انقلاب، برادر شهدا که خاندانم در دوران دفاع مقدس ضربه‌ها خورده و پس از جنگ هم تلاش کردم سربازی مفید برای نظام باشم و کارهای ماندگار کنم، رسانه‌ای ندارم.
خوشحالم هیچگاه در یک نقطه نایستادم. با افتخارات دوران مبارزات قبل از انقلاب یا دفاع مقدس یا دوران فرماندهی و وزارت، توقف نکردم و همیشه گفتم باید کار ماندگار کنم و خلاق باشم.
نظام این فرصت را داد که در سپاه، نیروی دریایی، وزارت دفاع و ... موثر باشم و خدا را شکر. تولید اقتدار برای نظام اسلامی در بعد دفاعی افتخار من است، البته باید همه مؤلفه‌ها در کنار هم باشد، لذا همواره از نظر وجدانی راضی هستم.
تا این لحظه هیچ محصول دفاعی نه در حوزه سطحی، موشک، ماهواره که من بنیانگذار نباشم، در این چند سال افتتاح نشده است. اینکه در فضا حضور یابیم هم ناشی از آن دوران است و همه محصولات بروز یافته طی 5 سال اخیر، بنیانگذاری دوران مدیریت تیم بنده در وزارت دفاع بود. حتی اسم‌های آنها هم در این دوران تعیین شد.
* بخش دوم این گفتگو پیرامون شرایط منطقه، حماسه 22 بهمن و قرارداد اس 300 در روزهای آینده منتشر خواهد شد.