( کد ناتو: AS-14 Kedge) از نسل سوم موشک های هوا به زمین تاکتیکی ساخت شوروی است که در دو مدل هدایت لیزری و هدایت تلویزیونی طراحی طراحی و توسعه داده شده است

طراحی و ساخت:

طراحی و ساخت موشک Kh-29  در سال 1975 در دفتر مهندسی KB Molnia (با نام قبلی OKB-4 ) واقع در مسکو به سرپرستی  Matius Bisnovat اغاز شد. زمینه تخصصی این گروه موشک های هوا به هوا بود به گونه ایی که در کارنامه کاری این گروه  نمونه هایی موفقی از موشک های هوا به هوا نظیر(R-8, R-4 (K-80 و R-40 به چشم می خورد . طرح(Izdelye 64 (product 64 که بعدا به Kh-29 تغییر نام داد اولین موشک هوا به زمین ساخت این تیم بود .به هر حال در سال 1977 و با مرگ Matius Bisnovat تمامی طرح های موشکی این شرکت به دفتر مهندسی OKB-134 ) Vympel سابق ) از Tushino در نزدیکی مسکو منتقل شد. حال در دفتر مهندسی جدید برنامه موشکی Kh-29 به سرپرستی G. Khokhlov ادامه می یافت ناگفته نماند که از سال 1981 سرپرستی ساخت این طرح به Genadiy Sokolovskiy واگذار شد . در سال 1994 Sokolovskiy سرپرست  مرکز ساخت و توسعه FGUP GosMKB “Vympel” که از دفتر سابق مهندسی و برنامه های ساخت و ارتقا موشک Kh-29 تجدید سازمان شده بود شد(رهبری ساخت Kh-29  از این به بعد بر عهده Avangard L. Kegeles قرار گرفت).
اواین ازمایش Kh-29 در سال 1976 انجام شد و پس طی ازمایشات فنی مختلف در سال 1980 در دو مدلKh-29L با هدایت نیمه فعال لیزری وKh-29T با هدایت تلویزیونی وارد خدمت شد.

در ابتدا موشک( Kh-29L (“Izdelye 64L و ( Kh-29T (“Izdelye 64T بوسیله کارخانه Leningradskiy Severny Zavod (کارخانه شمالی لنینگراد) تولید شدند و در سال 1982 تولید این موشک به کارخانه BAPO “Iglim” واقع در باکو سپرده شد.پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی دوباره تولید انبوه موشک Kh-29 به کارخانه Leningradskiy Severny Zavod سپرده شد. با وجود توقف تولید در سال 2003  هنوز امار دقیقی از تعداد موشک های ساخته شده وجود ندارد ولی به هر حال گمان می رود که موشک های موجود تا چندین سال اینده در خدمت باقی بمانند.

قسمت های اصلی:

موشک Kh-29 از پنج قسمت (بخش) اصلی تشکیل شده است. در جلوی موشک (دماغه) جستجوگر نیمه فعال لیزری 24N1 ساخت NPO Geofizyka قرار دارد  .این جستجوگر دقیقا همان جستجوگری است که در موشک Kh-25ML استفاده شده است (و در هدایت تلویزیونی به جای جستوگر لیزری یک سیستم الکترواپتیک قرار دارد) .در پشت جستجوگر واحد کنترل موشک قرار دارد که تمام باله های کوچک جلویی و باله های بزرگ عقبی موشک را کنترل می کند.در میانه موشک(بعد از واحد کنترل) کلاهک موشک به وزن 317 کیلوگرم قرار داده شده است .کلاهک دارای نوع و شکل مخصوصی برای نفوذ در لایه های بتن است به گونه ایی که قابلیت نفوذ در یک متر بتن پس از 3 متر لایه خاک (قبل از انفجار) را دارا می باشد در واقع حرکت موشک به گونه ایی است که در هنگام اصابت به هدف در حالتی تقریبا عمودی نسبت به هدف قرار می گیرد به همین دلیل است که قادر به نفوذ به عمق 3 متری خاک قبل از انفجار می باشد (مانند تصویر زیر).پس از کلاهک مجموعه فیوز قرار دارد که برای انفجار فوری (جهت انهدام سریع اهداف نظیر پل ها) و یا انفجار تاخیری (برای نفوذ و انهدام اهداف تقویت شده) بکاربرده می شود.در انتهای موشک هم موتور راکتی با سوخت جامد تعبیه شده است.این موتور از نوع PRD-228 است که در مدت زمانی 3.2 تا 6.2 ثانیه ایی (کل زمان کارکردی) نیروی رانشی 228 کیلو نیوتنی (51,500 پوند) را برای موشک فراهم می سازد که این پیشران باعث ایجاد سرعت میانگین 1.2 ماخ می شود.(در انتهای موشک یک محفظه گاز نیز وجود دارد که وظیفه اش تامین نیرو برای کنترل موشک است)

جزییات:

موشک Kh-29L توانایی پرتاب از فاصله 2-3 تا 8-10 کیلومتری در ارتفاع 200-10.000 متری در سرعتی بین 600 تا 1205 کیلومتر بر ساعت را دارا است .این موشک بر حسب ارتفاع پرتابی خود دارای سه حالت راه اندازی وپرتاب است به گونه ایی که از ارتفاع 200 تا 500 متری به صورت پرواز افقی , از ارتفاع 800 تا 2000 به حالت شیرجه سطحی و از ارتفاع 1500 تا 4000 (ارتفاع مطلوب) با شیرجه تندتر به سمت هدف نیل می کند.
Kh-29L دارای طول 3.8 متری با قطر 380 با دهانه بال (پهنای بال) 1100 میلیمتر است همچنین این موشک دارای وزن 660کیلوگرمی می باشد.

نمونه Kh-29T مجهز به یک جستجوگر تصویربرداری Tubus-2 TV ساخت NPO Impuls است که در باند موج 0.4 تا 0.95 ?m کار می کند.
این موشک قبل از پرتاب تصویری از محل مورد نظر را بر روی صفحه نمایش موجود در کاکپیت جنگنده نمایش داده (طریقه هدف گیری) و پس از پرتاب از نوع شلیک و فراموش کن (fire-and-forget) می باشد.Kh-29T  کمی سنگین 680 کیلویگرم است و دارای سرعت پرواز کمتری نسبت به نمونه Kh-29L است.این موشک با طول 3.8 متری و قطر 380 میلیمتری دارای کمینه برد 3 و بیشینه برد 12 کیلومتر است .

نمونه های ساخته شده:

1 -(Kh-29L (Izdeliye 63, Kedge-A : دارای هدایت نیمه فعال لیزی با بیشترین برد 8-10 کیلومتر
2 - Kh-29ML : یک نمونه به روز شده موشک از موشک فوق
3 -(Kh-29T (Izdeliye 64, "Kedge-B : نمونه هدایت تلویزیونی با بیشترین برد 12 کیلومتر
4 - Kh-29TD) Kh-29TE) : نمونه برد بلند ساخته شده از Kh-29T با بیشینه برد 30 کیلومتر با کمینه برد 3 کیلومتر و ارتفاع قابل پرتاب 200-10.000 متر
5 - Kh-29MP : احتمالا نمونه ضد رادار ساخته شده برای انجام عملیلات غافلگیرانه
6 - Kh-29D : د نمونه ارتقا یافته شده Kh-29T با دوربین تصویربرداری فروسرخ که عملیات در شب و روز را برای موشک ممکن می سازد
مشخصات کلی موشک :
---------------------------------
نوع:موشک هوا به سطح
کشور سازنده (اصلی): اتحاد جماهیر شوروی
---------------------------------
طراح:Matius Bisnovat
سال ساخت:1975
تولید کننده:Vympe
تولید:1980- 2003
--------------------------------
وزن:
Kh-29L :660 kg
Kh-29T :685 kg
Kh-29TE :690 kg
طول:
Kh-29L/T :390 cm
Kh-29TE :387.5 cm
قطر:
38.0 cm
-------------------------------
نوع کلاهک:HE
وزن کلاهک:320 kg
-------------------------------
موتور: راکتی با سوخت جامد
پهنای باله: 110 سانتی متر
بیشترین برد عملیاتی:
Kh-29L :10 km
Kh-29T :12 km
Kh-29TE :30 km
سرعت:1,470 km/h
Kh-29ML :900–1260 km/h
سیستم هدایت:
Kh-29L : semi-active laser
Kh-29T/TE : passive TV
پلتفرم پرتابی:
Kh-29L&T: MiG-27K , MiG-29M , Su-27UB , Su-30MK , Su-39
Kh-29L : Su-25 فقط
Kh-29T : Su-35فقط
همچنین: MirageF1E , Su17\22 , Su 24 , Su33 , Su34 , Su35
کشورهای دارنده (رسمی): روسیه , بلاروس , اوکراین , لهستان , چین , هند و سوریه

نقشه پراکندگی kh-29 (رسمی و غیررسمی)