کلاهک هایMIRV (تعریف شده برای موشک های بالستیک) به کلاهک هایی گفته می شود که خود شامل چندین کلاهک دیگر می باشند (اغلب هسته ایی) مانند تصویر(1) که قابلیت سوار شدن بر موشک های بالستیک قاره پیما ( حالات هسته ایی) و سایر موشک های بالستیک از کوتاه برد تا میان برد و یا حتی موشک های بالستیک با قابلیت شلیک از زیر دریایی (SLBM) دارا می باشند
از تاریخ دقیق طراحی این کلاهک ها اطلاعات دقیقی در دست نیست اما طبق براوردهای انجام گرفته می توان تاریخ طراحی این قبیل کلاهک ها را سال 1962-1960 میلادی در نظر گرفت
از اولین کشوری که در طراحی و استفاده از این کلاهک ها پیش قدم بود است می توان به ایالات متحده اشاره کرد (شایدم طرح المان نازی)
نحوه کار یک MIRV:
در ابتدا موتور اصلی موشک یا بوستر کلاهک چند گانه یا( BUS ) در مسیر منحنی بالستیکی مورد نظر فرار می دهد (خارج کردن کلاهک از جو زمین) پس از اتمام این کار کلاهک بوسیله موتور کوچکی که در انتهای ان واقع شده با هدایت سیستم هدایت کامپیوتری تعبیه شده در موشک (برای حفظ مسیر بالستیکی موشک) به سمت رسیدن به ارتفاع اوج مانور داده و به طرف ان حرکت می کند .پس از رسیدن به ارتفاع مورد نظر موتورکوچک واقع در کلاهک به دلیل اتمام سوخت( کار این موتور رساندن کلاهک به همبن ارتفاع مورد نظر بود) از کار افتاده و کلاهک دیگر بدون پیشران در حالت سقوط ازاد قرار می گیرید و در این حالت است که سایر کلاهک های فرعی تعبیه شده در موشک ازاد شده و به همراه تله ها و خود پوسته باقی مانه به طرف اهداف حرکت می کنند
تصویر(2) نمایش عمکرد یک کلاهک MIRV را به خوبی نشان می دهد
مراحل پرتاب یک کلاهک MIRV:
1-در ابتدا موشک به وسیله اولین موتور (A) از محل پرتاب موشک یا سیلو جدا می شود 2- بعد از حدود60 ثانیه از زمان پرتاب موشک موتور اول از موشک جدا شده و موتور دوم (B) شروع به کار کرده و گاز های ناشی از سوختن سوخت را از موشک خارج می کند در همین زمان است که سرپوش کلاهک ها (E) نیز از موشک جدا می شود3- 120ثانیه بعد از زمان پرتاب( 60 ثانیه بعد از مرحله1) موتور دوم از موشک جدا شده و موتور سوم موشک(C) شروع به کار می کند و وظیفه خارج کردن کلاهک از جو زمین را انجام می دهد 4- بعد از 180 ثانیه از لحضه پرتاب (60ثانیه بعد از مرحله3) موتور سوم موشک نیز از موشک جدا شده و موتور کوچک تعبیه شده در زیر کلاهک (D) شروع به کار می کند 5- در این لحظه کلاهک بر اثر نیروی القا شده به ان به طرف ارتفاع اوج در حال حرکت است6-در این مرحله موتور اخر هم خاموش شده و کلاهک در حال عبور از ارتفاع اوج است و پس از این زمان کلاهک های اصلی به همراه تله های پدافندی (D)باز می شوند و اماده ورود به جو زمین می شوند7-در این مرحله کلاهک های جنگی در خط سیری متفاوت با موشک قرار گرفته و وارد جو زمین می شوند8- لحظه برخورد کلاهک های اتمی (فرضی) با اهداف
مزیت های استفاده از کلاهک های MIRV :
1- ایجاد تهدیدی بزرگ تر و جدی تر برای اهداف با شلیک یک موشک
2-کاهش نور ساطع شده از موشک های هسته ایی و همچنین کاهش غلظت مواد رادیواکتیو در صحنه و نیز افزایش برد امان از تششعات
3-کاهش تسلیحات اتمی یک به طور مثال به جای تولید 5 موشک هسته ایی می توان یک موشک با 5 کلاهک فرعی ساخت
4- کاهش شدید خطر منهدم شدن موشک توسط پدافندهای موشکی
در پایان بیان این نکته ضروری است که نحوه ساخت کلاهک های MIRV جز طبقه بندی شده ترین مسایل نظامی در جهان است که با این وجود طبق برخی گفته ها ایران نیز موفق به ساخت این سری از کلاهک ها شده است و کلاهک موشک فجر3 از نوع MIRV است
تصاویری از ازمایش کلاهک های MIRVs:
و نمایی از کلاهک ها: