هواپیمای بدون سرنشین RQ-170 Sentinel ، جانور قندهار
ایالات
متحده از یک هواپیمای بدون سرنشین استیلث در افغانستان استفاده می کند.این
واقعیت نشان می دهد که این کشور در حال تقویت سیستم نظارتی در افغانستان و
جنوب آسیا و نیز ، تداوم توسعه و ساخت سیستم های جدید استیلث به عنوان
حلقه ارتباطی با نسل بعدی بمب افکن این کشور است. این
هواپیمای مرموز که زمانی با عنوان «جانور قندهار» شناخته می شد و اکنون از
سوی نیروی هوایی ایالات متحده (RQ-170 Sentinel) نامیده می شود، ساخت شعبه
اسکناک ورکس (Skunk Works) شرکت لاکهید مارتین است.این هواپیما حداقل از
سال 2007 در پایگاه هوایی قندهار مستقر بوده و دستکم دو بار در آن سال از
آن عکس برداری شد.Sentinel از آشیانه هواپیماهای بدون سرنشین Predator و
Reaper استفاده می کند.همانند این دو هواپیما ، Sentinel یک هواپیمای
هدایت شونده از دور است که به اسکادران 30 اکتشافی وابسته است.ستاد این
اسکادران در مرکز آزمایشات پروازی تونوپاه (Tonopah) در شمال غربی ایالات
نودا قرار دارد.
RQ-170 Sentinel یک هواپیمای بال پرنده بدون دم
است . همانطور که اشاره شد توسط شعبه توسعه برنامه های پیشرفته (اسکانک
ورکس) شرکت لاکهید مارتین طراحی شده.این هواپیما دارای یک موتور و بالی با
لبه حمله مستقیم است.تخمین اندازه اندازه هواپیما از تصاویر منتشره دشوار
است؛ ولی بر طبق یک گزارش ، پهنای بال آن – همانند هواپیمای ریپر- در حدود
66 فوت (20 متر) است.با توجه به ضخامت زیاد بال – بدنه ، می توان حدس زد
که وزن و نیروی موتور این هواپیما بیش از هواپیمای پیشین اکتشافی بدون
سرنشین ساخت لاکهید مارتین با نام RQ-3 دارک استار (RQ-3 dark star)
است.دارک استار دارای یک موتور توربوفن «اف جی -44» ، (FJ-44) ساخت شرکت
ویلیامز با نیروی رانش 1900 پوند (861 کیلوگرم معادل 8.44 کیلونیوتن) و
حداکثر وزن 8500 پوند (3855 کیلوگرم) بود.
با توجه به برخی
ویژگیهای RQ-170 Sentinel می توان حدس زد که این هواپیما یک طرح نسبتاً
استیلث است ؛ بدون تأکید فوق العاده هواپیمای دارک استار و ایکس- 47 بی به
سطح مقطع راداری (RCS) بسیار کم.به نظر می رسد که لبه های حمله این
هواپیما تیز نیستند-که معمولاً برای اجتناب از بازتاب های راداری ضروری
تلقی می شود-و نیز دریچه های ارابه های فرود بجای اینکه با خطوط لبه حمله
منطبق باشند، چهارگوش هستند و دارای لبه های زیگزاگ نیز نمی باشند.
Sentinel در حال شروع عملیات در افغانستان
به
علاوه،اگزوز موتور بجای اینکه همانند طرح های کلاسیک استیلث در بالای بال
قرار داشته باشد، در انتهای بدنه است و توسط بال، از امواج راداری محافظت
نمی شود..نوک بالها نیز ظاهراً بجای استفاده از خطوط مستقیم، دارای انحنا
هستند در نتیجه می توان حدس زد که سنتینل با هدف اجتناب از استفاده های
بسیار سری ، طراحی و ساخته شده است.سقوط RQ-170 به عنوان یک هواپیمای بدون
سرنشین یک موتوره از لحاظ آماری بسیار محتمل است.هواپیمای بدون سرنشین فوق
العاده استیلث – نظیر هواپیمای کوارتز(Quartz) ، طرح مشترک لاکهید و
بوئینگ که هرگز ساخته نشد و هواپیمای دارک استار که در ابتدا اثباتگر
تکنولوژی آن بود – همواره به این دلیل که نمی توان به دلیل خطر افشای
تکنولوژی بسیار سری ، آنها را در عملیات مورد استفاده قرارداد ،همیشه مورد
انتقاد بوده اند.
رنگ خاکستری متوسط این هواپیما نیز اشاراتی به
مقدورات پروازی آن دارد.در ارتفاع بسیار زیاد(بیش از 60 هزار فوت معادل 18
کیلومتر) ، رنگ بسیار تیره بهترین پوشش بصری را حتی در روشنایی روز فراهم
می کند.زیرا نور بسیار کمی در پس زمینه وجود که آنهم به دلیل رطوبت و ذرات
غبار در ارتفاعات پایین تر پراکنده می شود.در نتیجه RQ-170 ، یک هواپیمای
ارتفاع متوسط است که احتمال نمی رود در ارتفاع بیش از 50 هزار فوت(15
کیلومتر) پرواز کند.این ارتفاع پروازی ، در ضمن امکان استفاده از موتور
های جت تجاری تولیدی را ساده تر می کند.پیش از این گزارش شده بود که شرکت
جنرال الکتریک سرگرم فعالیت بر روی نمونه طبقه بندی شده ای از موتور TF-34
است که ظاهراً با نیازهای RQ-170 منطبق است .
تصویری از موتور TF-34 مورد استفاده در هواپیمای A-10محفظه
های بسیار بزرگ با شکل غیرعادی بر روی بال ، در دوطرف این هواپیما به چشم
می خورد.درحالی برخی از منابع ادعا می کنند که آنها جایگاه آنتن ارتباط
ماهواره ای و یا محفظه حسگرهای ویژه هستند ؛ ولی با بررسی دقیق تر آنها ،
این احتمال وجود دارد که آنها فقط محفظه چرخ های هواپیما باشند که به
سادگی مستقیماً به سمت بالا و درون بال جمع می شوند.
به موجب
یادداشتی که توسط نیروی هوایی ایالات متحده تهیه شده، به خدمت گیری RQ-170
در راستای خواسته وزیر دفاع این کشور برای افزایش پشتیبانی اکتشافی،نظارتی
،جاسوسی یگانهای رزمی در افغانستان و نیز به گفته رئیس ستاد نیروی هوایی
این کشور برای افزایش اتکای نیروی هوایی ایالات متحده به هواپیماهای بدون
سرنشین است.
شماره گذاری RQ-170 از لحاظ حروف صحیح ولی از لحاظ عددی
، خارج از ترتیب است که نشان دهنده تلاش برای جلوگیری از حدس زدن در مورد
وجود برنامه است.از لحاظ فنی ، حروف (RQ) اشاره به هواپیمای بدون سرنشین
غیرمسلح دارد؛در حالی که حروف (MQ) به معنای هواپیمای بدون سرنشین مسلح
است.اشاره یادداشت فوق الذکر نیروی هوایی مبنی بر پشتیبانی از نیروهای
رزمی خط مقدم زمانی با ویژگی های قابل مشاهده طراحی این هواپیما ترکیب شود
که شامل استیلث محدود (شامل لبه حمله ضخیم و طرح ساده اگزوز موتور) نشان
می دهد که سنتینل یک هواپیمای تاکتیکی در جنبه های عملیاتی و نه یک طرح
برای جاسوسی استراتژیک است.
در هر حال، با طرح کم پیدایی محدود ، این
هواپیما می تواند برای پرواز در طول مرز با کشورهای همسایه افغانستان و
نگاهی به درون این کشورها برای جمع آوی اطلاعات مفید در مورد آزمایشات
موشکی،هسته ای،دورسنجی و جاسوسی الکترونیک قابل استفاده باشد.
سایر تصاویر :
