در عرصه تولیدات دفاعی جام جم آنلاین: تامین «امنیت ملی» یکی از اهدافی است که هر حکومت مردمی آن را دنبال می‌کند. هم ملت‌ها و هم حکومت‌های مبتنی بر ملت، به دنبال دستیابی به شرایطی هستند که در آن ملت بتواند فارغ از تهدید، زندگی کند.



با توجه به شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی، تامین ثبات سیاسی کشور نیازمند برخورداری از توان دفاعی و نظامی مناسب است؛ نیازی که بالا رفتن آمار تولیدات دفاعی نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر شدت گرفته است.
در این میان بارها و بارها مسوولان نظامی و دفاعی کشور پیشرفت چشمگیر دستاوردهای نظامی را پس از انقلاب و در سال‌های اخیر مرهون تحریم‌های پیاپی دانسته‌اند که تلاش مضاعف دانشمندان و متخصصان دفاعی کشور را در پی داشته است. صنعت نظامی ایران که با تولید تفنگ برنو در سال 1340 فعالیت خود را آغاز کرد، امروز به گفته مسوولان روزهای خودکفایی را می‌گذراند. کشوری که روزی تحت تحریم‌های گسترده کشورهای غربی و شرقی و در روزهای دفاع از خاک خود از خرید سیم خاردار هم محروم بود، امروز رشد و توسعه صنعتی در بخش‌های مختلف در زمینه تولید محصولات نظامی، از جمله تسلیحات و تجهیزات زرهی، دریایی، موشکی، هوایی و... را تجربه می‌کند. این گزارش حاصل مرور جدیدترین این تولیدات است که به صورت دسته‌بندی ارائه شده است. در توضیح ویژگی‌های این محصولات به اعلام وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و اداره کل تبلیغات دفاعی وزارت دفاع استناد شده است.

صنایع هوایی
1ـ ساخت هواپیماهای فوق سبک بدون سرنشین:

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، زمینه بروز بسیاری از نوآوری‌ها را برای نیروهای مسلح فراهم کرد. یکی از این نوآوری‌ها، ساخت هواپیماهای بدون سرنشین است. هم‌اکنون تمام کشورهای دنیا با درک اهمیت هواپیماهای بی‌سرنشین، سرمایه‌گذاری بالایی را در این زمینه آغاز کرده‌اند. شاید مهم‌ترین دلیلی که این سرمایه‌گذاری‌ها را توجیه می‌کند، این باشد که استفاده از آنها هیچ‌گونه خطری برای نیروهای انسانی ندارد.
ماموریت این هواپیماها شامل مراقبت‌های گشتزنی و دیده‌بانی، گشت دریایی، عکسبرداری و فیلمبرداری در شب و البته تهاجمی است. البته این هواپیماها مستقل عمل نمی‌کنند؛ بلکه مجموعه‌ای مفصل از تشکیلات کنترل زمینی، ایستگاه‌های برنامه‌ریزی ماموریت، تجهیزات و... آنها را حمایت می‌کند.
الف)‌ هواپیمای بسیار پیشرفته بدون‌سرنشین رعد:
هواپیمای بدون سرنشین رعد، محصول هوشمند و تهاجمی است که با دقت نقطه‌زنی بالا اهداف مورد نظر را منهدم می‌کند.
ب)‌ هدهد:
این هواپیمای بدون سرنشین، یکی از پیشرفته‌ترین محصولات نظامی ایران است. این پرنده که به منظور شناسایی مواضع دشمن ساخته شده، حداکثر سرعتش 250 کیلومتر بر ساعت است و سقف پرواز آن به 15 هزار پا می‌رسد و مداومت پروازی آن بیش از 7 ساعت است.
2ـ نخستین هواپیمای تک‌سرنشین 2 موتوره کشور با نام فائز:

هواپیمای تک‌سرنشین فائز 2 موتوره با سازه تمام کامپوزیت، وزن 175 کیلوگرم و سرعت 220 کیلومتر در ساعت از انعطاف و چالاکی خاصی برخوردار است. به‌کارگیری چتر به منظور بازیابی هواپیما به همراه خلبان در شرایط اضطراری، قابلیت مونتاژ و بهره‌برداری در زمانی کمتر از 5 دقیقه به واسطه طراحی و پیکره‌بندی جزبه‌جز، قابلیت نصب و افزایش ظرفیت سوخت در بخش‌های بال و بدنه، امکان حمل و نقل آسان و قیمت ارزان، از دیگر ویژگی‌های این هواپیماست.
هواپیمای فائز با قابلیت آب‌نشینی و دوزیست بودن، حمل محموله‌های شناسایی، درمانی، پشتیبانی و پستی و ارتقا برای تبدیل شدن به هواپیمای دونفره قادر است ماموریت‌های گشتزنی، مراقبتی، تفریحی و ورزشی اکروباتیک را انجام دهد.
3ـ سامانه پدافند هوایی «مصباح 1»:

سامانه پدافند هوایی مصباح 1 به منظور مقابله با حملات هوایی، انواع هواپیما، موشک‌های کروز، بالگردها و سایر تهدیدات هوایی در ارتفاع پست طراحی و ساخته شده است. فرآیند طراحی این سامانه پدافندی مبتنی بر افزایش حجم آتش و کنترل آن توسط یک سیستم مطمئن صورت گرفته است. قدرت بالا در انهدام اهداف هوایی، کاهش خدمه مورد نیاز نسبت به سایر توپ‌های پدافندی مشابه، واکنش سریع در برابر تهدیدات، حجم آتش بالا با نواخت 4000 تیر در دقیقه و افزایش دقت نشانه‌روی را از ویژگی‌های مهم سامانه «مصباح 1» برشمرد. این سامانه از رادار جستجو سه‌بعدی و راهبر اپتیکی برخوردار است. رادار جستجوی سه‌بعدی ضمن تشخیص هواپیمای دوست از دشمن، اطلاعات سمت، ارتفاع و برد هدف را برای سیستم کنترل آتش ارسال می‌کند.
4ـ پهباد جت بمب‌افکن کرار:

پهباد کرار، نخستین هواپیمای بدون سرنشین جت کشور است و دارای موتور توربوجت است. این هواپیما قادر به حمل انواع بمب برای انهدام اهداف مورد نظر، مداومت پروازی بالا در مسافت‌های دوردست، سرعت بسیار بالا، توان انجام ماموریت‌های مختلف با اهداف گوناگون است.
5ـ هواپیمای فجر 3:

هواپیمای فجر 3 تنها هواپیمای چهارنفره کشور است که کلیه مراحل طراحی و ساخت آن مطابق با آیین‌نامه‌های استاندارد بین‌المللJAR در داخل کشور انجام شده، این هواپیما دارای سازه تمام‌کامپوزیت با سرعت 320 کیلومتر در ساعت است. آموزش خلبانی، گشتزنی مرزی، ترابری سبک، حمل مسافر ویژه، پست هوایی، عکسبرداری، فیلمبرداری و انجام پروازهای تفریحی از کاربردهای این هواپیماست.
6 ـ پرواز رسمی هواپیمای ارتقایافته سی ـ 130:
هواپیمای سی ـ 130 در دهه 1970 وارد ناوگان هوایی نظامی ایران شد و به دلیل قطع رابطه کارخانه سازنده و تحریم بین‌المللی پروژه ارتقای آن متوقف و تاکنون صورت نگرفته بود؛ اما اکنون به گفته سردار وحیدی، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، فعالیت‌های انجام گرفته در زمینه ارتقای الکترواویونیک، بخش‌های سازه‌ای، بال و بدنه، موتور و متعلقات که برای نخستین بار انجام گرفت، ضمن افزایش کارایی در زمینه‌های مختلف ترابری و نظامی به مزیت‌های ارزنده‌ای همچون تعمیرات آسان، ازدیاد مقدار ساعات کاری قطعات، افزایش ضریب ایمنی و امنیتی پرواز منجر شد.
همچنین سردار وحیدی، جلوگیری از زمینگیرشدن هواپیماها، تقلیل چشمگیر هزینه و سیستم‌های پروازی و تعمیراتی، تقلیل تعداد قطعات الکترواویونیکی و به‌روز نمودن آن، سازگاری با مدیریت سیستم‌های ترافیکی غیرنظامی نوین، یکسان‌سازی در سیستم‌های الکترواویونیکی و چندمنظوره‌شدن هواپیماهای سی ـ 130 در ماموریت‌های مختلف را بخشی از دستاوردهای این پروژه در ابعاد ملی می‌داند.
صنایع زرهی و خودرویی
1ـ خودروی تاکتیکی 4‌/‌3 تن «کویران»:
طراحی و ساخت خودروی تاکتیکی کویران به دلیل قابلیت بهره‌برداری در مناطق ناهموار و صعب‌العبور، تحرک عملیاتی نیروهای مسلح را در حوزه رزم زمینی به نحو مطلوبی افزایش می‌دهد. این خودرو با شعاع عملیاتی 500 کیلومتر و توانایی عبور از شیب طولی 70 درصد و شیب عرضی 35 درصد در شرایط عملیاتی و قابلیت گذر از رودخانه‌های با عمق 70 سانتیمتر به عنوان خودروی فرماندهی، نیروبر، آمبولانس و حمل راکت‌انداز 107 م.م و خمپاره‌انداز 120 م.م کاربرد دارد.
2ـ نفربر زرهی رخش:
این نفربر، مخصوص جنگ‌های نامتقارن طراحی شده و با سرعت حدود 90 کیلومتر در ساعت، ظرفیت جابه‌جایی 10 نفر با تجهیزات کماندویی را داراست. رخش همچنین مجهز به یک مسلسل تمام‌اتوماتیک است. این زره‌پوش، تمام اطراف خود را به وسیله دوربین‌های مداربسته مشاهده می‌کند. این ویژگی، به هدایت‌کنندگان رخش امکان این را می‌دهد که از حمله‌های ناگهانی و نیز نصب مین‌های چسبان از طرف دشمن آگاه شوند.
صنایع تسلیحاتی
1ـ افتتاح خط تولید دوربردترین مهمات توپخانه کشور:
مهمات دوربرد پیشرفته 130 میلیمتری بیس‌بلید راکتی (HERA)، با برد 42 کیلومتر برای تخریب مواضع و استحکامات دشمن در فواصل دوردست مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. این مهمات مثل یک موشک بالستیک عمل می‌کند و سوخت آن جامد است. با تولید انبوه و تحویل این مهمات به یگان‌های توپخانه‌ای، نیروهای مسلح توان رزمی و عملیاتی آن به نحو چشمگیری افزایش می‌یابد.
2ـ سامانه خمپاره‌انداز 120 میلیمتری برد بلند «رزم»:

خمپاره‌انداز 120 م.م قبلا با برد 6200 متر تولید می‌شد که متعارف تولید جهان بود؛ اما با افزایش 5‌/‌2 برابری، برد این خمپاره تا 16 کیلومتر افزایش یافت که می‌تواند در محدوده برد یک توپخانه، اجرای آتش کند. حاضر شدن به هنگام عملیات در کوتاه‌ترین زمان ممکن حدود 30 ثانیه و قدرت تحرک و چابکی به دلیل قابلیت نصب روی خودروی تاکتیکی کویران از ویژگی‌های این سامانه است.

تیربار اخگر

با برد 2 هزار متر و توانایی شلیک 5 هزار گلوله در دقیقه

صنایع دریایی
1ـ قایق پرنده «باور 2»:

باور 2 طراحی و ساخت مشترک سازمان‌های صنایع دریایی و هوایی و دانشگاه صنعتی مالک اشتر وزارت دفاع، یک وسیله سطحی است که ماموریت گشتزنی و شناسایی روی دریا را انجام می‌دهد. مسلح شدن به تیربار، دوربین‌های دید در شب و دید در روز، ضبط و ارسال تصاویر و اطلاعات مورد نظر از ویژگی این قایق است.
2ـ تندرو و راکت‌انداز سراج 1:

شناور سراج 1، یک شناور تندرو تهاجمی راکت‌انداز برای مناطق با آب و هوای گرمسیری طراحی شده است. برای طراحی و ساخت این شناور، از پیشرفته‌ترین و جدیدترین فناوری‌ها استفاده شده است. سرعت، کارایی و قدرت مانور شناور سراج بالا و بدنه شناور سراج یک فایبرگلاس و مجهز به امکانات پیشرفته بومی مخابراتی و ناوبری الکترونیکی است.
طراحی کابین در شناور سراج 1 به گونه‌ای است که در سرعت بالا در داخل کابین، ارتفاعات و سروصدا احساس نمی‌شود. همچنین در شرایط طوفانی دریا، سرنشینان آنان، شدت امواج را احساس نمی‌کنند.
3ـ نسل جدید شناور موشک‌انداز ذوالفقار:
نسل جدید شناور موشک‌انداز ذوالفقار، یک شناور گشت دریایی است و طراحی آن براساس حمله سریع به کشتی‌های دشمن انجام شده و مجهز به موشک و تیربار است. کارآیی مناسب، سرعت بالا، مانور سریع و دریانوردی خوب، از ویژگی‌های نسل جدید شناور ذوالفقار به شمار می‌رود. بدنه این شناور براساس استانداردهای جهانی طراحی و ساخته شده است و از پیشرفته‌ترین تجهیزات بومی مخابراتی، ناوبری و الکترونیکی برخوردار است.
4ـ ناوشکن جماران:

ناوشکن جماران محصول مشترک نیروی دریایی ارتش، وزارت دفاع و متخصصان کشورمان در بخش خصوصی است. ساخت این شناور در سال 76 به دستور مستقیم فرمانده معظم کل قوا آغاز شد.
سیستم‌های الکترونیکی، اپتیکی، مخابراتی، ناوبری، جنگ‌افزاری و تسلیحاتی این شناور توسط متخصصان وزارت دفاع طراحی، تولید و روی بدنه این شناور نصب شده است. تجهیزات الکترونیکی و اپتیکی ناوشکن جماران نیز شامل سونار، مخابرات زیرآبی، کنترل آتش توپ‌های 40 و 76 میلیمتری، پردازشگر راداری، عمق‌سنج، ساعت شناور، بادسنج، سرعت‌سنج، جایرو مغناطیسی، رادارهای ناوبری باندهای اس و ایکس، یکپارچه‌سازی رادار هوایی، سیستم کامل هواشناسی، سکوی موشک و اژدر، قبضه سینه، پاشنه و قطب‌نمای مغناطیسی بخشی از تجهیزات بومی است که توسط صنایع الکترونیک وزارت دفاع در ناوشکن جماران نصب و راه‌اندازی شده است.
5 ـ ناوچه درفش:

این ناوچه متناسب با شرایط جوی دریای خزر، بر اساس نیاز عملیاتی نیروی دریایی ارتش و در راستای ماموریت‌های محوله ساخته شده است. این شناور مجهز به انواع سلاح‌های سبک و سنگین بوده و از سرعت عمل بسیار بالایی برای شناسایی اهداف مورد نظر برخوردار است.
6 ـ لندینگ کرافت:
این شناور هزار تنی، توانایی حمل سوخت، آب شیرین و ماشین‌آلات تا 800 تن را داراست و از سرعتی معادل 12 گره دریایی برخوردار است.
صنایع موشکی
1) موشک قیام1، نخستین موشک بدون بالک کشور:

موشک قیام1 نسل جدیدی از موشک‌های زمین به زمین کشورمان با سوخت مایع است که به صورت کاملا بومی طراحی و ساخته شده است. موشک قیام1 به شکلی طراحی شده که امکان رهگیری آن توسط سامانه‌های ضدموشکی دشمن بشدت کاهش یافته. حذف بالک‌ها در این موشک موجب کاهش ابعاد و در نتیجه افزایش چابکی آن شده است. به دلیل سیستم نشانه روی هوشمند موشک قیام1 زمان آماده‌سازی آن برای شلیک نیز کاهش چشمگیری یافته است. این موشک قادر است اهداف مورد نظر را با دقت بسیار بالا مورد اصابت قرار دهد.
2) موشک کروز نصر1:

موشک نصر یک از نوع موشک کروز است که قادر است شناورهای 3هزار تنی را منهدم کند. این موشک در کلاس موشک‌های کوتاه برد است که در حال حاضر قابلیت شلیک از ساحل و انواع شناورها را دارد و در آینده نزدیک امکان شلیک از بالگرد و زیردریایی نیز به قابلیت‌های تاکتیکی آن اضافه می‌شود.
3) موشک پیشرفته ضدزره توفان5:

موشک توفان5 یکی از پیشرفته‌ترین موشک‌های ضدزره است و دارای دو سر جنگی است که با وارد کردن نیروی مخرب و ویرانگر به هدف، قادر است با عمق نفوذ بالا خودروهای زرهی، تانک و نفربر را منهدم کند.
4) موشک ضدبالگرد قائم:

موشک ضد بالگرد قائم یک موشک نیمه سنگین هدایت‌شونده که قادر است اهداف هوایی با سرعت کم و ارتفاع پایین بخصوص بالگردهای تهاجمی مجهز به سطوح مقاوم شبه‌زره را منهدم کند. موشک هدایت‌شونده ضدبالگرد قائم به دلیل هدایت توسط پرتوهای لیزر، در مقابل جنگ الکترونیک و ایجاد اختلالات عملکرد از جانب دشمن کاملا مقاوم است.
5) موشک بهینه شده سجیل2:
ویژگی بسیار مهم در موشک بهینه شده سجیل2 نسبت به نسل‌های قبلی، با توجه به سرعت ورود به جو و سرعت بسیار بالا در هنگام اصابت به زمین و استفاده از پوشش‌های ضدراداری انهدام آن توسط موشک‌های ضدموشک امکان‌پذیر نیست. این موشک با داشتن سوخت جامد مرکب یک موشک دومرحله‌ای با قدرت مانور و توانمندی‌های بسیار عالی است که می‌تواند در قدرت تاکتیکی و تکنیکی نیروهای مسلح ما تحول بسیار عمده‌ای محسوب شود. دقت فوق‌العاده و بسیار بالا از دیگر ویژگی‌های این موشک به شمار می‌رود. از ویژگی دیگر موشک بهینه شده سجیل2 و سیستم پرتاب آن سرعت عمل بسیار بالا برای استقرار، پرتاب و خروج از محل پرتاب است.
6) فاتح 110:
این موشک زمین به زمین هدایت‌شونده، از جمله موشک‌های کوتاه برد است که از سوخت جامد بهره می‌برد و دقت بالایی در انهدام اهداف تعیین شده دارد.
فاتح 110 موشکی سطح به سطح است که توانایی هدف قرار دادن اهدافی در 200 کیلومتری را داراست. 30 شهریور سال جاری نخستین محموله نسل سوم موشک فاتح 110،‌ به نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحویل شد.